Patella Stabilizasyonu Nedir? Tedavi ve Yöntemleri

Patella St

---

🔍 Patella Stabilizasyonu Nedir?

Patella stabilizasyonu, diz kapağının (patella) yerinden çıkmasını (çıkık) veya kaymasını önlemek için uygulanan cerrahi bir işlemdir.
Diz kapağı, uyluk kemiği (femur) üzerinde hareket ederken belli bir hatta kalmalıdır. Bu hattan saparsa:

• 👉 Dizde ağrı
• 👉 Ani kilitlenme
• 👉 Güvensizlik hissi
• 👉 Tekrarlayan çıkıklar
  meydana gelir.

Stabilizasyon cerrahisi, bu sorunları kalıcı olarak çözmeyi hedefler.

---

🤕 Patella İnstabilitesi (Diz Kapağı Kayması) Nedir?

Patella instabilitesi, patellanın dizin dış kısmına doğru yerinden çıkması ya da çıkacak gibi olması durumudur.
İlk çıkık sonrası tekrar etme riski oldukça yüksektir.

---

🚨 Nedenleri Nelerdir?

• 🧬 Doğuştan gelen anatomik bozukluklar (yüksek patella, trochlear displazi)
• 🦵 Diz çevresi kas zayıflığı
• 🎯 MPFL (Medial Patellofemoral Ligament) yırtığı
• 🏃 Travmalar, düşmeler veya ani hareketler
• 📐 Düz tabanlık ya da yanlış diz açılanmaları

---

🧪 Belirtiler

• ⚡ Diz kapağı çevresinde ani ağrı
• 🔄 Dizin boşalması, kayma hissi
• 🔒 Dizde kilitlenme
• 🔁 Tekrarlayan çıkıklar
• 🩹 Şişlik, morarma ve zor yürüme (özellikle çıkık sonrası)

---

🔬 Tanı Yöntemleri

• 🧑‍⚕️ Fizik muayene: Diz kapağının hareket açıklığı ve kayma derecesi değerlendirilir.
• 📸 Röntgen: Patellanın pozisyonu ve dizin kemik yapısı incelenir.
• 🧲 MRG (Manyetik Rezonans): MPFL yırtığı, kıkırdak hasarı ve yumuşak doku detayları için kullanılır.
• 🧮 BT (Bilgisayarlı Tomografi): Açısal bozuklukları belirlemek için gerekebilir.

---

🛠️ Tedavi Yöntemleri

🔹 Konservatif (Ameliyatsız) Tedavi

İlk kez oluşmuş ve yapısal bozukluk olmayan çıkıklarda denenebilir:

• 🛏️ İstirahat ve dizlik kullanımı
• 💊 Ağrı kesici ve antienflamatuvar ilaçlar
• 🧘‍♀️ Diz çevresi kasları güçlendirme (özellikle kuadriseps ve vastus medialis)
• 🦶 Ayak ve bacak biyomekanik destekleri (tabanlık)

❗ Ancak tekrarlayan çıkıklar varsa veya yapısal bozukluk mevcutsa cerrahi gerekir.

---

🔧 Cerrahi Tedavi (Patella Stabilizasyonu)

En sık kullanılan cerrahi teknikler şunlardır:

---

🟢 MPFL Rekonstrüksiyonu (Medial Patellofemoral Ligament Yenilemesi)

Diz kapağını içte tutan bağ (MPFL) kopmuşsa, yeni bir bağ oluşturulur.

• ⏱️ Ameliyat süresi: Yaklaşık 60-90 dakika
• 🔗 Genellikle hamstring tendonundan alınan greft kullanılır
• 🔩 Özel vida ve tünellerle sabitlenir
• ⚖️ Doğal diz biyomekaniği korunur

---

🟡 Tibial Tuberkül Transferi (TTT – Kemik Kaydırma Ameliyatı)

Patella pozisyon bozukluğu varsa, kaval kemiğine bağlı tendonun yeri değiştirilir.

• Kemik üzerine yapılan osteotomi ile uygulanır
• Patellanın femur üzerindeki hizası düzeltilir

---

🔵 Trochleoplasti

Dizin ön yüzeyindeki oluk (trochlea) çok sığ ise, bu oluk yeniden şekillendirilir.

---

🕒 İyileşme ve Rehabilitasyon Süreci

• 🛌 1-3 gün hastanede kalış
• 🚶 2. haftadan itibaren kontrollü yüklenme
• 💪 4-6 hafta fizik tedavi süreci
• 🏃 3. aydan itibaren spor aktivitelerine dönüş
• 🎯 Tam iyileşme süresi: 4-6 ay

---

⚠️ Olası Komplikasyonlar

• 🦠 Enfeksiyon
• 🔗 Greft kopması
• ⚙️ Vida problemleri
• ⚡ Hareket kısıtlılığı veya ağrı devamı
• 🔁 Tekrar instabilite (çok nadir)

---

✅ Ameliyat Sonrası Yaşam Kalitesi

Doğru teknikle ve zamanında uygulanan patella stabilizasyon ameliyatları ile:

• ✔️ Tekrarlayan çıkıklar engellenir
• ✔️ Diz güvenliği sağlanır
• ✔️ Spor ve günlük aktiviteler güvenli hale gelir
• ✔️ Uzun vadeli diz sağlığı korunur

📌 Cerrahi sonrası fizik tedavi, tedavinin başarısı açısından en az ameliyat kadar önemlidir.

---

👨‍⚕️
Op. Dr. Numan ATILGAN
El Cerrahisi – Ortopedi ve Travmatolojiabilizasyonu