Akut ve Kronik El Enfeksiyonları

🧬 El Enfeksiyonlarına Genel Bakış

Elimiz, gün içerisinde birçok yüzeyle temas eden, mikroorganizmalara en açık bölgelerden biridir. Küçük kesikler, delinmeler ya da ciltteki yarıklar bile enfeksiyon için giriş kapısı olabilir. El enfeksiyonları zamanında tedavi edilmezse fonksiyon kayıplarına, yaygın enfeksiyonlara ve hatta kalıcı sakatlıklara yol açabilir.

Bu enfeksiyonlar genellikle iki ana grupta incelenir:

• 🔴 Akut El Enfeksiyonları
• 🟠 Kronik El Enfeksiyonları

---

🔴 Akut El Enfeksiyonları

Akut el enfeksiyonları, genellikle travma, iğne batması, hayvan ısırığı ya da yabancı cisimlerle temas sonrası hızlı gelişir. En sık görülen akut enfeksiyonlar şunlardır:

📍 1. Paronişi (Tırnak Dibi İltihabı)

Tırnak çevresinde kızarıklık, şişlik ve ağrı ile başlar. Sıklıkla tırnak yeme veya manikür sonrası ortaya çıkar.

📍 2. Felon (Parmak Ucu Apsesi)

Tırnak altı veya parmak ucunda baskı yapan, zonklayıcı ağrıya neden olan bir enfeksiyondur. Kemik veya tendonlara yayılabilir.

📍 3. Tendon Kılıfı Enfeksiyonu (Flemon)

Parmak tendonlarının etrafında gelişen bu enfeksiyon, hızlı yayılabilir ve acil cerrahi müdahale gerektirir.
Belirtileri:

• Parmakta şişlik
• Parmak hareketlerinde ağrı
• Hassasiyet
• Hafif bükülmüş parmak pozisyonu

📍 4. Hayvan Isırıkları & İnsan Isırıkları

Bu tip ısırıklar genellikle karma mikroorganizmalar içerdiğinden ciddi enfeksiyon riski taşır. Derin dokulara yayılabilir.

---

🟠 Kronik El Enfeksiyonları

Kronik enfeksiyonlar, tedavi edilmemiş ya da yetersiz tedavi görmüş akut enfeksiyonların sonucudur. Ayrıca bağışıklık sistemi zayıf bireylerde ya da sistemik hastalığı olanlarda da gelişebilir.

📍 1. Kronik Osteomiyelit (Kemik Enfeksiyonu)

Uzun süreli, inatçı kemik enfeksiyonudur. Genellikle travma ya da cerrahi sonrası gelişir.
Tedavisi:

• Uzun süreli antibiyotik
• Cerrahi debridman
• Gerekirse kemik grefti

📍 2. Tüberküloz Enfeksiyonu

El kemiklerinde nadir de olsa tüberküloz enfeksiyonu görülebilir. Yavaş ilerler, tanı konması zordur.

📍 3. Yabancı Cisim Reaksiyonları

Cam, metal parçası gibi yabancı cisimlerin neden olduğu uzun süreli inflamasyonlar, kronik enfeksiyonlara neden olabilir.

---

🧪 Tanı Yöntemleri

• 🔬 Klinik muayene
• 🧫 Kültür ve antibiyogram
• 🩻 Röntgen – Kemik tutulumunu değerlendirmek için
• 🧪 Kan tahlilleri – Enfeksiyonun sistemik etkisini görmek için
• 🧼 Cerrahi eksplorasyon (gerekirse)

---

💉 Tedavi Yöntemleri

🛑 Akut Enfeksiyonlarda:

• Antibiyotik tedavisi (kültüre göre)
• Apse varsa cerrahi drenaj
• Tetik parmak veya tendon tutulumu varsa acil müdahale

🟠 Kronik Enfeksiyonlarda:

• Geniş spektrumlu antibiyotikler
• Cerrahi temizlik (debridman)
• Yumuşak doku ve kemik rekonstrüksiyonları
• Gerekirse mikrocerrahi yöntemler

---

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• 🧼 El hijyenine dikkat edilmelidir
• ✂️ Yaralanmalarda ilk yardım zamanında yapılmalıdır
• 🩺 Şüpheli belirtilerde vakit kaybetmeden uzman hekime başvurulmalıdır
• 💉 Antibiyotik tedavisi kesinlikle hekim önerisiyle yapılmalıdır

---

✅ Sonuç

Akut ve kronik el enfeksiyonları, küçük bir yara gibi görünen durumların ciddi sağlık sorunlarına dönüşebileceğini gösterir. El, vücudumuzun en işlevsel organlarından biridir ve sağlığı için hızlı müdahale şarttır. Özellikle iş gücünün önemli olduğu mesleklerde elin fonksiyonunu kaybetmesi, kişisel ve sosyal yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir.

Op. Dr. Numan ATILGAN
El Cerrahisi – Ortopedi ve Travmatoloji