Diz Protezi Nedir? Ameliyat ve İyileşme Süreci

🔍 Diz Protezi Nedir?

Diz protezi, diz ekleminde kıkırdak ve kemik dokularının hasar gördüğü durumlarda, bu yüzeylerin özel yapay parçalarla (protezle) değiştirilmesi işlemidir.

Bu cerrahi girişimle hedeflenen;
✔️ Ağrıyı azaltmak
✔️ Eklem hareketlerini artırmak
✔️ Günlük yaşama dönüşü kolaylaştırmaktır.

---

🚨 Diz Protezi Hangi Durumlarda Yapılır?

• 🦴 İleri derece diz kireçlenmesi (gonartroz)
• 🔁 Romatoid artrit gibi iltihaplı eklem hastalıkları
• 🚑 Diz kırıkları sonrası gelişen dejenerasyon
• 💥 Menisküs ve bağ cerrahileri sonrası kalıcı hasar gelişmişse
• ❌ Uzun süreli ağrı, ilaç ve fizik tedaviye yanıt alınamıyorsa

---

🧱 Diz Protezi Türleri

🔹 Total Diz Protezi:

Tüm eklem yüzeyleri (uyluk kemiği, kaval kemiği ve gerekirse diz kapağı) yapay parçalarla değiştirilir. En sık uygulanan yöntemdir.

🔸 Yarım (Unikondiler) Diz Protezi:

Sadece dizin iç veya dış bölümü değiştirilir. Daha sınırlı hasarı olan hastalarda uygulanır.

---

🩺 Diz Protezi Kimlere Uygundur?

✔️ 55 yaş ve üzeri
✔️ Ağrısı dinmeyen, yürüyemeyen veya günlük aktiviteleri kısıtlı bireyler
✔️ Röntgende ciddi eklem daralması ve kıkırdak kaybı olanlar
✔️ Daha önce diz ameliyatı olmuş ama başarısızlıkla sonuçlanmış hastalar (revizyon protezi gerekebilir)

---

🧪 Tanı ve Ameliyat Öncesi Hazırlık

• 📸 Röntgen & MRI: Eklemin yapısal durumu ve kıkırdak kaybı net olarak değerlendirilir.
• 🧑‍⚕️ Fizik muayene ve yürüme analizi yapılır.
• 💉 Kan testleri, EKG ve anestezi değerlendirmesi ameliyat öncesi zorunludur.

---

🛠️ Cerrahi Süreç

• Ameliyat süresi ortalama 1-2 saat arasındadır.
• Genel ya da spinal/epidural anestezi uygulanır.
• Hasarlı kemik ve kıkırdak doku çıkarılır, yerine titanyum, seramik veya polietilen yapay parçalar yerleştirilir.
• Protez, kemik çimentosu ile sabitlenebilir ya da çimentosuz yerleştirilebilir.

---

🕒 İyileşme Süreci ve Rehabilitasyon

📅 İlk 1-3 gün:

• Ayağa kalkma ve yürüme destekli olarak başlar.
• Ağrı kontrolü ve erken fizik tedavi uygulanır.

📅 2-6 hafta:

• Yürüme yardımsız hale gelir.
• Egzersizlerle kaslar güçlendirilir.

📅 3-6 ay:

• Merdiven çıkma, çömelme gibi fonksiyonlar iyileşir.
• Normal günlük yaşama büyük oranda dönüş sağlanır.

🔄 Tam fonksiyonel iyileşme: 6-12 ay arası

---

⚠️ Komplikasyonlar

• 🔬 Enfeksiyon
• 🔧 Protez gevşemesi veya yerinden çıkması
• 🧠 Damar-tendon yaralanmaları
• 🩸 Derin ven trombozu (DVT)
• 📉 Hareket kısıtlılığı, ağrı devamı

⚠️ Komplikasyon risklerini azaltmak için ameliyat sonrası fizik tedavi çok önemlidir!

---

✅ Sonuç ve Öneriler

Diz protezi, ileri derece diz problemlerinde, ağrıyı ortadan kaldırıp hareket kabiliyetini geri kazandıran en etkili cerrahi çözümlerden biridir.

Başarılı sonuçlar için:

• 👨‍⚕️ Doğru hasta seçimi
• ✂️ Deneyimli cerrah
• 🏃‍♂️ Uyumlu fizik tedavi süreci
  olmazsa olmazdır.

🔁 Ömürlük bir çözüm olmasa da, iyi bir cerrahi ve yaşam tarzı düzenlemeleriyle 15-25 yıl arasında başarıyla kullanılabilir.

---

👨‍⚕️
Op. Dr. Numan ATILGAN
El Cerrahisi – Ortopedi ve Travmatoloji