El Cerrahisi | Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı – Op.Dr.Numan ATILGAN
Ortopedi ve El Cerrahisinde Profesyonel Yaklaşım
El Cerrahisi
Kırık ve çıkıklar, iskelet sistemini ilgilendiren ciddi ortopedik travmalardır. Yapılacak doğru ilk yardım, hem ağrıyı azaltır hem de kalıcı sakatlıkların önüne geçebilir.
🔹 Kırıklarda İlk Yardım
Kırık Belirtileri:
- Şiddetli ağrı
- Şişlik, morarma
- Şekil bozukluğu
- Hareket kısıtlılığı
- Kırık uçlarının anormal hareketi
İlk Yardım:
- Hareketsiz hale getirme (immobilizasyon):
- Kırık şüphesi olan bölge oynatılmadan sabitlenmeli
- Atel (tahta, karton, dergi, sert cisim) ile tespit edilmeli
- Sabitleme yapılırken kırık bölgenin üstündeki ve altındaki eklem mutlaka sabitlenmeli
- Açık kırıklarda:
- Kemik ucu dışarı çıktıysa yerine sokmaya çalışılmamalı
- Steril bir bezle üzeri kapatılmalı
- Soğuk uygulama:
- Şişlik ve kanamayı azaltmak için buz torbası (direk cilde değmeden) uygulanabilir
- Kanama varsa:
- Bası ile kontrol edilmeli, gerekirse turnike uygulanabilir
- Taşıma:
- Hasta mümkünse sedye ile taşınmalı, kırık bölge sabitlenmeden hareket ettirilmemeli
🔹 Çıkıklarda İlk Yardım
Çıkık Belirtileri:
- Şiddetli ağrı
- Eklemde belirgin şekil bozukluğu
- Eklem hareketlerinin tamamen kaybolması
- Şişlik ve morarma
İlk Yardım:
- Asla yerine oturtmaya çalışılmamalıdır.
- Eklem bulunduğu pozisyonda sabitlenmeli (zorla düzeltmeye çalışılmamalı).
- Uygun atel veya bandaj ile sabitlenebilir.
- Şişliği azaltmak için soğuk uygulama yapılabilir.
- Acil tıbbi müdahale için en kısa sürede sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır.
🔹 Yapılmaması Gerekenler
- Kırık veya çıkık bölgesini zorla düzeltmek
- Bilinçsiz masaj yapmak
- Açık kırıklarda kemiği içeri itmek
- Sıcak uygulama yapmak
- Gereksiz yere hastayı hareket ettirmek
Op. Dr. Numan ATILGAN – Ortopedi ve Travmatoloji / El Cerrahisi Uzmanı
