El Cerrahisi

Tortikolis – boyun eğriliği

Anasayfa » Tortikolis – boyun eğriliği

+0507 221 19 45

Çocuk Cerrahisi
27 Ağustos 2025
2 Okuma Sayısı

Tortikolis, başın ve boynun bir tarafa eğilmesi ve çene ucunun karşı tarafa dönmesi ile karakterize bir durumdur. Hem doğumsal (konjenital) hem de sonradan edinilmiş (akkiz) olabilir.

Türleri ve Nedenleri

Konjenital Musküler Tortikolis
- En sık görülen tiptir.
- Genellikle sternokleidomastoid (SCM) kasının doğum travması veya rahim içindeki pozisyon nedeniyle kısalması sonucu gelişir.
- Boyunda kitle (fibrotik sertlik) fark edilebilir.
Edinsel (Sonradan) Tortikolis
- Travma, enfeksiyon, tümör, görme bozuklukları, sinir sistemi hastalıkları veya yanlış duruş alışkanlıkları sonucu ortaya çıkabilir.
- Spazmodik tortikolis (servikal distoni): Boyun kaslarının istemsiz kasılması ile gelişen nörolojik bir durumdur.

Belirtiler

Başın sürekli bir tarafa eğilmesi
Çenenin karşı yöne dönmesi
Boyunda hareket kısıtlılığı
Uzun dönemde yüz ve kafatasında şekil bozuklukları (asimetri) gelişebilir
Bebeklerde huzursuzluk, başını tek yöne yatırma eğilimi

Tanı

Fizik muayene ile kolayca anlaşılır.
Gerekirse ultrason, röntgen veya MRI ile kas, omurga ve sinir sistemi değerlendirilir.

Tedavi

Konservatif (İlk Basamak)
- Fizik tedavi ve egzersizler: Kasın gerilmesi ve esnetilmesi.
- Aileye pozisyonlama eğitimi: Bebeğin yüzünü problemli tarafa çevirmeye teşvik etme.
- Masaj uygulamaları.
Cerrahi Tedavi
- Egzersiz ve fizik tedaviye rağmen 1 yaşından sonra düzelme olmayan vakalarda uygulanır.
- SCM kasının gevşetilmesi veya uzatılması yapılır.
Edinsel Tortikolis Tedavisi
- Nedene yönelik tedavi yapılır.
- Enfeksiyon, görme kusuru veya nörolojik hastalık varsa bunlara yönelik yaklaşılır.
- Spazmodik tortikolis’te Botulinum toksin (Botox) enjeksiyonu ve ilaç tedavileri uygulanabilir.

Sonuç

Bebeklikte erken tanı ve fizik tedavi ile büyük oranda düzelme sağlanır.
Tedavi edilmezse yüz ve kafa asimetrisi, omurga eğrilikleri ve kalıcı boyun hareket kısıtlılığı gelişebilir.

Op. Dr. Numan ATILGAN – Ortopedi ve Travmatoloji / El Cerrahisi Uzmanı