Travma Cerrahisi

🔍 Travma Cerrahisi Nedir?

Travma Cerrahisi, düşme, çarpma, trafik kazası, spor yaralanması, iş kazası gibi ani ve şiddetli etkilere bağlı olarak gelişen kemik ve yumuşak doku yaralanmalarının tanı ve tedavisiyle ilgilenen ortopedi alanıdır.

Bu alandaki yaralanmalar:

• Kırıklar (kemik bütünlüğünün bozulması)
• Çıkıklar (eklem uyumunun bozulması)
• Tendon, bağ ve kas yırtıkları
• Sinir ve damar yaralanmaları
• Açık yaralanmalar (kemik dış ortamla temas halinde)
  şeklinde karşımıza çıkabilir.

---

🚑 Hangi Durumlar Travma Cerrahisi Kapsamındadır?

---

🦴 Kırıklar

• Kol, bacak, el, ayak, omuz, kalça, omurga gibi bölgelerde oluşabilir
• Çocukluk çağında epifiz (büyüme plağı) kırıkları da önemli yer tutar
• Açık kırıklar acil müdahale gerektirir

---

🔗 Çıkıklar

• Dirsek, omuz, parmak, kalça gibi eklemlerde görülebilir
• Eklem yüzeylerinin zorlayıcı kuvvetlerle yerinden çıkmasıdır
• Erken yerine oturtma ve bağ kontrolü önemlidir

---

✂️ Tendon, Sinir ve Kas Yaralanmaları

• Özellikle el, bilek ve parmak travmalarında sık görülür
• Tendon kopmaları hareket kaybına, sinir hasarları his kaybına neden olur
• Mikrocerrahi müdahale gerekebilir

---

💥 Ezilme ve Kesici Yaralanmalar

• Sanayi, tarım ve iş kazalarında sık görülür
• Damar, sinir ve tendon yaralanmaları birlikte olabilir
• Acil debridman (temizlik) ve onarım gerekir

---

🧪 Tanı Yöntemleri

• 📸 Röntgen: Kemik kırıklarını gösterir
• 🧲 MRG: Yumuşak doku hasarları (menisküs, bağ, tendon) için kullanılır
• 🩻 BT (Tomografi): Kompleks kırıklar ve eklem içi değerlendirme için
• 🩺 Fizik Muayene: Eklem stabilitesi, damar-sinir bütünlüğü, hareket açıklığı

---

🛠️ Tedavi Yöntemleri

🔹 Konservatif Tedavi (Ameliyatsız)

• Alçı veya atel uygulamaları
• Kapalı redüksiyon (kırık-çıkığın elle yerine oturtulması)
• Tıbbi takip, istirahat ve fizik tedavi süreci
• Çocuklarda daha sık tercih edilir

---

🔧 Cerrahi Tedavi

Cerrahi tedavi, stabil olmayan, yerinden oynamış, eklem içi, çok parçalı veya açık kırıklarda uygulanır.

👇 Kullanılan yöntemler:

• Plak-vida sistemleri (osteosentez)
• Çivileme (intramedüller nail)
• Dış tespit sistemleri (eksternal fiksatör)
• Mikrocerrahi onarımlar (sinir, damar, tendon)

---

🤕 El Travmalarında Neden Özel Müdahale Gereklidir?

El, çok sayıda küçük kemik, sinir, tendon ve damarın yer aldığı karmaşık bir yapıdır.
Bu nedenle:

• ❗ Basit gibi görünen kesilerde bile işlev kaybı riski vardır
• 🛠️ Mikrocerrahi tecrübe gerektirir
• 🧠 Hızlı ve doğru müdahale fonksiyon kaybını engeller

---

🩹 İyileşme ve Rehabilitasyon Süreci

• ⏱️ Kırık tipine göre iyileşme süresi 4–12 hafta arası değişir
• 💪 Ameliyat sonrası fizik tedavi hayati önemdedir
• 🧠 El cerrahisi sonrası erken hareket, yapışıklığı önler
• 🩼 Protez veya ortez kullanımı gerekebilir
• 🎯 Tam fonksiyonel dönüş için düzenli kontroller şarttır

---

⚠️ Komplikasyonlar

• Kaynamama (psödartroz)
• Yanlış kaynama (malunion)
• Sinir hasarı sonucu duyu kaybı
• Eklem sertliği, hareket kısıtlılığı
• Enfeksiyon (özellikle açık kırıklarda)

---

✅ Sonuç

Travma cerrahisi, sadece kırık tedavisinden ibaret değildir.
Doğru planlama, deneyimli cerrahi yaklaşım ve zamanında rehabilitasyon sayesinde hastalar:

• ✔️ Ağrısız bir yaşam
• ✔️ Fonksiyonel el ve uzuv kullanımı
• ✔️ Günlük ve mesleki hayata erken dönüş
  hedeflerine ulaşabilir.

🤝 Unutmayın: Erken tanı, doğru cerrahi ve etkili fizik tedavi travma sonrası kalıcı hasarı önler.

---

👨‍⚕️
Op. Dr. Numan ATILGAN
El Cerrahisi – Ortopedi ve Travmatoloji